Isakhono nge-Statistics

 Isakhono sokuhlalutya ubungqina bophando obubonakaliswa ngamanani (I-statistical literacy) siyenye indlela yokuqonda ebandakanya uhlobo lokubala ekuthiwa si-statistics, ukuze ngalo olu hlobo kuhlalutywe ubungqina obuqokolelweyo (obaziwa ngokuba yi-data). Xa kusetyenziswa esi sakhono sokuhlalutya esenziwa ngamanani, ubungqina obuqokolelweyo buyaxovulwa ukuze kuzathuzwe  ngabo, de kuziwe neziphumo zophando eziphume kobo bungqina bunikiweyo (obuyi-data).  Esi sakhono sokuqonda nokuzathuza ngamanani kubungqina obunikiweyo (obuyi-data), okanye iingxoxo ekuphicothwa ngazo ngokuthi kusetyenziswe kwa obu bungqina, zibalulekile kubahlali ukuze bakuqonde okuqulethwe kwizipapashi ezinje ngamaphepandaba, koomabonakude, nakwi-internet. Kodwa ke kukwafuneka okokuba iingcali zisiphuhlise esi sakhono sokubala ngeenjongo zokuhlalutya ubungqina  (obusi-statistical literacy), ukuze zithi zombini, (olu hlobo lokubala kunye nobungqina) zivelise uphando oluluqilima noluyakuphinde lukwazi ukuzala olunye uphando oluziphumo zalo ziyakuba luncedo kwakuzo iingcali, kuba ziyakuphinda zisisebenzise isiphumo solo phando. Ukubala kukwasisakhono soku kubala ngohlobo lwe-statistics. kwezinye iindlela zoku kubala, singathi xa kubalwa ngokwe-statistical, kusetyenziswa ubungqina obufumaneka kwi-population (loo nto kuphandwa kuyo) kulapho kufunyanwa khona obu bungqina, (Umzekelo, ngabafundi abasaqalayo ukuya kubafundi bebanga le-12 okanye ke singathi ukuya kwabo bagqibezela inqanaba le-sekondari okanye abakwinqanaba lokugqibela kwimfundo esisiseko), esi sesona sakhono sokuqala ekufuneka unaso  xa usenza uphando. Xa unesi sakhono, uthathwa njengomntu okwaziyo ukuhlalutya, ukwenza oku ngokuhlaba amadlala, ugxeke uncoma obu bungqina. Lilonke, ubuhla amahlongwane phezulu obu bungqina. Yonke loo nto uyenza usebenzisa i-statistics, ukwancoma indima entle edlalwa kukubandakanywa kwe-statistics kuyo yonke imiba yobomi jikelele okanye ukuhlolwa, uyilo, kwaye/okanye imveliso zobunzululwazi umsebenzi.


© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search